مقیاس نقشه و وضوح مکانی
هر گونه نمایش جغرافیایی بر اساس نمای شی یا نمای میدانی باید واقعیت باشد. ویژگیهای جغرافیایی مانند رودخانه ها، دریاچه ها، جاده‌ها و جنگل‌ها باید بر روی نقشه یا تصویر نسبتاً کوچکتر از آنچه هستند نشان داده شوند زیرا اندازه ورق کاغذ یا صفحه کامپیوتر بسیار محدود است. میزان کاهش بین دنیای واقعی و نقشه یا تصویر آن را مقیاس نقشه می‌گویند. مقیاس نقشه به عنوان کسر نماینده نیز نامیده می‌شود. به عنوان نسبت فاصله بر روی نقشه یا تصویر به فاصله مربوطه روی زمین تعریف می‌شود. به عنوان مثال در نقشه ای با مقیاس ۱۰۰۰۰۰ : ۱ یک سانتی متر روی نقشه برابر با ۱ کیلومتر روی زمین است. همچنین به این معنی است که اندازه اجسام روی نقشه ۱۰۰۰۰۰ : ۱ اندازه آنها بر روی زمین است. مقیاس نقشه اغلب اشتباه گرفته می‌شود یا به اشتباه تفسیر می‌شود، شاید به این دلیل که مقیاس نقشه کوچکتر است ، شماره مرجع بزرگتر است و بالعکس. برای مثال ۱:۱۰۰۰۰۰ مقیاس بزرگتری نسبت به ۱:۲۵۰۰۰۰ در نظر گرفته می‌شود.
داده‌های مکانی همگی در مقیاس نقشه مشخصی جمع آوری می‌شوند. هر چه مقیاس نقشه کوچکتر باشد ویژگیهای جغرافیایی کمتر و جزئیات کمتر در مورد آنها قابل ضبط و نمایش است. به عنوان مثال رودخانه ای با عرض کمتر از ۱۰۰ متر تنها می‌تواند با استفاده از یک خط واحد روی نقشه ۱۰۰۰۰۰۰ : ۱ نشان داده شود و تمام جزئیات ساحل رودخانه از بین می‌رود. مقیاس نقشه همچنین دقت اندازه گیری روی نقشه را تعیین می‌کند. هرچه مقیاس نقشه بزرگتر باشد اندازه گیری موقعیت، فاصله، مساحت، محیط، شکل و سایر ویژگیهای جغرافیایی دقیق تر است. هرچه مقیاس نقشه کوچکتر باشد اندازه گیری‌ها دقت کمتری دارند. با کاهش مقیاس ها، نقشه‌ها انتزاعی تر هستند. شکل ۲-۳ یوبین پولااوجزیره کوچکی در شمال شرقی سنگاپور را نشان می‌دهد که در دو مقیاس مختلف نقشه برداری شده است. خط ساحلی جزیره که در مقیاس ۵۰۰۰۰ : ۱ ثبت شده است، بسیاری از ویژگیهای کوچک را نشان می‌دهد که در ۱۰۰۰۰۰۰ : ۱ روی نقشه هموار شده اند. نقشه در مقیاس کوچکتر منحصرا طرح کلی از جزیره را نشان می‌دهد. بدیهی است که طول خط ساحلی و مساحت جزیره را می‌توان با دقت بسیار بیشتری در نقشه با مقیاس بزرگتر از نقشه با مقیاس کوچکتر اندازه گیری کرد. با بزرگتر شدن مقیاس نقشه جزئیات بیشتری از خط ساحلی آشکار می‌شود و اندازه گیری‌های دقیق تری انجام می‌شود.
شکل ۲-۲- نمای میدانی مکان جغرافیایی
هنگامی که از یک رستر برای نشان دادن ویژگیهای جغرافیایی بر اساس نمای میدان استفاده می‌شود، سلولهای شبکه مستقل از میدان زیرین و تغییرات سطح آن تعیین می‌شوند. همه تغییرات مکانی در یک سلول حذف می‌شوند. اینکه چگونه یک ویژگی سطح به خوبی ثبت شود به اندازه سلول در رابطه با تغییرپذیری سطح بستگی دارد. بنابراین فرآیند گسسته سازی یک سطح پیوسته با رستری شامل از دست دادن اطلاعات در مورد تغییرپذیری سطح است. سلولهای شبکه بزرگتر تغییرات بیشتری را در تغییرپذیری متحمل می‌شوند. اندازه یک سلول را تفکیک مکانی می‌نامند. اگر اندازه سلول رستری ۱۰ × ۱۰ متر باشد، قدرت تفکیک مکانی آن ۱۰ متر است. در چنین رستری ویژگی جغرافیایی کوچکتر از ۱۰ × ۱۰ متر مربع ممکن است نشان داده نشود. در تصویر ماهواره ای با وضوح مکانی ۱۰۰ متر هر گونه ویژگی جغرافیایی کمتر از ۱۰۰متر × ۱۰۰متر قابل تشخیص نیست. هرچه اندازه سلول کوچکتر باشد، وضوح مکانی بیشتر است. هر دو مقیاس نقشه و وضوح مکانی، دقت داده‌های مکانی و میزان اطلاعات موجود در داده‌های مکانی را تعیین می‌کنند.
بدون دیدگاه