نقشه های ایزولین


نقشه های ایزولین

نقشه های ایزولین متشکل از خطوطی است که نقاط مساوی متغیر پیوسته را به هم متصل می کنند و برای ترسیم ویژگی های سطح مداوم مانند دما و فشار هوا استفاده می شود. ایزولین را ایزوگرام یا ایزاریتم نیز می نامند. فاصله ایزولین تفاوت مقدار بین دو ایزولین مجاور است. ایزولین ها هرگز عبور نمی کنند یا تقسیم نمی شوند. نقشه ایزولین نشان دهنده زمین معمولاً نقشه کانتور نامیده می شود. شکل  ۲-۲ b نمونه ای از نقشه کانتور است. به منظور بهبود جلوه های بصری، نقشه هایپسومتری اغلب با استفاده از سایه زدن، رنگ آمیزی یا دسته بندی فاصله بین خطوط کانتور ایجاد می شود که سطح زمین را به طور موثر به عنوان مجموعه ای از مناطق ارتفاعی نشان می دهد.

در بیشتر کاربردهای محیطی GIS، ویژگی های سطح اغلب با استفاده از رستر نشان داده می شود. اگرچه ایزولین ها را می توان با استفاده از داده های رستری درون یابی کرد، اما سطوح غالباً به صورت نقشه های طبقه بندی نشده طبقه بندی می شوند که مقادیر سلول های رستری پیوسته را در سطح شیب دار تدریجی رنگ ها نشان می دهد یا نقشه های سطحی طبقه بندی شده  که مقادیر سلول ها را در محدوده ها و سایه یا رنگ هر محدوده با استفاده از سطح شیب دار تدریجی رنگ ها در یک نقشه طبقه بندی نشده، هر مقدار داده می تواند به صورت تئوریک به عنوان یک نماد متفاوت نمایش داده شود (برای مثال رستر با ۲۰۰ مقدار سلول مختلف ممکن است با استفاده از ۲۰۰ سایه مختلف خاکستری به تصویر کشیده شود). مثلا شکل  ۲-۲ c نقشه زمین طبقه بندی نشده است نقشه سطحی طبقه بندی شده شبیه نقشه های پسومتری است که در آن مناطق مختلف از طریق رنگ آمیزی های پسومتری (که به آن رنگ آمیزی لایه نیز گفته می شود) سایه می اندازند. شکل a 8-8 و  ۴-۳۳ ، ۴-۳۴ نمونه هایی از نقشه های طبقه بندی شده سطح هستند.

نقشه های برجسته

نقشه های با سایه بلندی (یا نقش برجسته) نمای دوبعدی سطوح سه بعدی زمین است که با شبیه سازی جلوه های نور خورشید که سطح زمین را روشن می کند، تهیه شده است. شیب کوهی که مستقیماً رو به نور ورودی است بسیار روشن خواهد بود، در حالی که شیب مخالف منبع نور استتیره به نظر می رسد همانطور که در تصویر شکل   ۲-۲  a نشان داده شده است، منظره پرنده ای از زمین را ارائه می دهد.

بطور مرسوم نقشه های برجسته طوری سایه زده می شوند که گویی از شمال غربی روشن شده اند. در GIS، نقشه های برجسته را می توان با تنظیم ارتفاع و آزیموت های مختلف خورشید، شبیه سازی موقعیت نسبی خورشید در زمان های مختلف در طول روز یا فصول مختلف ایجاد کرد. ارتفاع خورشید زاویه نور ورودی است که در بالای افق اندازه گیری می شود. از صفر تا ۹۰ درجه متغیر است، با صفر درجه نشان می دهد که خورشید در افق است و ۹۰ درجه نشان می دهد که خورشید مستقیماً بالای سر است. آزیموت خورشید جهت نور ورودی نسبت به شمال است که از صفر  تا ۳۶۰ درجه در جهت عقربه های ساعت متغیر است. آزیموت ۰ درجه شمال ، شرق ۹۰ درجه ، جنوب ۱۸۰ درجه و غرب ۲۷۰ درجه نشان می دهد. شکل  ۸-۸ b نقشه برجسته  را نشان می دهد که ارتفاع خورشید ۴۵ درجه و آزیموت خورشید ۱۳۵ درجه است.

شکل ۸-۸ نقشه های سطحی دو بعدی: (الف) نقشه هایپسومتری و (ب) نقشه برجسته

سایه زدن برجستگی به کیفیت بصری نقشه می افزاید و شکل ویژگی های زمین را بیشتر مشخص می کند. اما به خودی خود به اطلاعات ارائه شده توسط نقشه اضافه نمی کند. برای به تصویر کشیدن مناطق کوهستانی بسیار مفید است. برخی از نقشه ها با ترکیب سایه بان و خطوط کانتور یا رنگ آمیزی هایپسومتری نقشه هایی را ایجاد می کنند که به دلیل سایه انداختن برجستگی ها به راحتی قابل تفسیر هستند و اطلاعات واقعی ارتفاع را از خطوط کانتور یا پهنه بندی ارتفاعات ارائه می دهند. سایه زنی برجستگی همچنین زمینه یا نقشه پایه مفیدی را برای نقشه برداری موضوعی ارائه می دهد. کادر ۸-۳ نحوه ایجاد نقشه های سطحی دو بعدی در ArcGIS را نشان می دهد.

برگرفته از کتاب کاربرد GISدر محیط زیست

ترجمه:سعید جوی زاده،شهناز تیموری،فاطمه حسین پور فرزانه

بدون دیدگاه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

خانهدربارهتماسارتباط با ما