پیشگفتار

نقشه‌ها در همه جا حضور دارند – در اینترنت، در خودروها و حتی بر روی تلفن‌های همراه. علاوه بر این، نقشه‌های قرن بیست و یکم دیگر صرفاً نمودارهای کاغذی نیستند که مانند آکاردئون تا شده باشند. امروزه نقشه‌ها رنگارنگ، قابل جستجو، تعاملی و به اشتراک‌گذاشته شده‌اند. این تحول، که نقشه‌های ایستا را به رسانه‌های پویا و تعاملی تبدیل کرده است، بازتابی از ادغام نوآوری‌های تکنولوژیکی و حجم زیادی از داده‌های جغرافیایی است. فناوری اصلی پشت این ادغام، که نقشه‌های قرن بیست و یکم را امکان‌پذیر کرده، سیستم‌های اطلاعات جغرافیایی یا GIS است.

به زبان ساده، GIS نوع خاصی از فناوری اطلاعات است که داده‌ها و اطلاعات منابع مختلف را در قالب نقشه‌های یکپارچه ارائه می‌دهد. از طریق این یکپارچگی و نقشه‌برداری، مسئله «کجا» معنای جدیدی پیدا کرده است. از پیدا کردن مسیر به یک رستوران جدید در سانفرانسیسکو با استفاده از تلفن همراه تا کاوش در شهرهای ساحلی مانند ونیز و بررسی این‌که در صورت افزایش سطح آب دریاها به دلیل تغییرات اقلیمی چه اتفاقی خواهد افتاد، GIS بینش‌هایی در مورد چالش‌های روزمره و مسائل بزرگ آینده ارائه می‌دهد.

کتاب Essentials of Geographic Information Systems مفاهیم کلیدی این فناوری را با دغدغه‌ها و کاربردهای عملی دنیای واقعی ترکیب می‌کند. از آنجا که بسیاری از کاربران بالقوه GIS ممکن است غیرمتخصص باشند یا تنها به چند نقشه نیاز داشته باشند، این کتاب به‌گونه‌ای طراحی شده که دسترس‌پذیر، عملی و مختصر باشد. Essentials of Geographic Information Systems همچنین نشان می‌دهد که چگونه می‌توان از GIS برای طرح سؤالات، اطلاع‌رسانی به تصمیم‌گیری‌ها و هدایت سیاست‌ها استفاده کرد. از ذوب شدن یخ‌های قطبی گرفته تا مسائل مربوط به حریم خصوصی در نقشه‌برداری، این کتاب مقدمه‌ای ملایم اما اساسی برای استفاده و کاربرد نقشه‌های دیجیتال، نقشه‌برداری و GIS ارائه می‌دهد.

در دنیای امروز، یادگیری به معنای دانستن چگونگی و مکان جستجو برای اطلاعات است. از برخی جنبه‌ها، دانستن این‌که کجا باید به دنبال پاسخ‌ها و اطلاعات بود، شاید به اندازه خود دانش اهمیت داشته باشد. از آنجا که Essentials of Geographic Information Systems مختصر، متمرکز و هدف‌مند است، خوانندگان تشویق می‌شوند تا به جستجوی اطلاعات تکمیلی پرداخته و در صورت نیاز، موضوعات خاص مورد علاقه خود را پیگیری کنند. این کتاب پایه‌های یادگیری GIS را فراهم می‌آورد، اما خوانندگان تشویق می‌شوند تا چارچوب‌های فردی خود را در زمینه دانش GIS شکل دهند. این روش دو مزیت دارد: اول، یادگیری فعال از طریق تحقیق را ترویج می‌کند؛ دوم، یادگیری انعطاف‌پذیر و انتخابی را تسهیل می‌کند، به این معنی که آنچه آموخته می‌شود، بستگی به نیازها و علایق فردی دارد.

فصل ۱معرفی

اتفاقاتی می افتد…

بیشتر از هر چیز، دانستن مکان وقوع یک اتفاق می‌تواند به ما کمک کند تا بفهمیم چه چیزی اتفاق افتاده است، چه زمانی رخ داده، چگونه اتفاق افتاده و چرا چنین چیزی به وقوع پیوسته است. چه شیوع یک بیماری مسری، چه کشف یک گونه جدید قورباغه، مسیر یک گردباد مرگبار، یا نزدیک‌ترین سوپرمارکت، آگاهی از مکان وقوع این رویدادها برای درک بهتر و ارتباط ما با محیط محلی و به طور کلی جهان اهمیت زیادی دارد.

سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) نوع خاصی از فناوری اطلاعات است که می‌تواند به ما کمک کند تا با پاسخ به سؤالات «کجا»، «چه»، «چه زمانی»، «چگونه» و «چرا»، جهان را درک کنیم و با آن ارتباط برقرار کنیم. سیستم‌های اطلاعات جغرافیایی در واقع به نقشه‌ها مربوط هستند، اما فراتر از آن‌ها، جنبه‌های بسیار بیشتری را در بر می‌گیرند.

GIS برای سازماندهی، تجزیه و تحلیل، تجسم و به اشتراک‌گذاری انواع داده‌ها و اطلاعات مربوط به دوره‌های تاریخی مختلف و مقیاس‌های تحلیلی گوناگون استفاده می‌شود. از اقلیم‌شناسانی که تلاش می‌کنند علل و پیامدهای گرمایش جهانی را درک کنند، تا اپیدمیولوژیست‌هایی که به دنبال محل شیوع بیماری‌های خطرناک هستند، از باستان‌شناسانی که در پی بازسازی روم باستان‌اند، تا مشاوران سیاسی که استراتژی‌های انتخاباتی را برای انتخابات آینده می‌سازند، GIS ابزار بسیار قدرتمندی است.

مهم‌تر از همه، GIS به ما امکان می‌دهد تا جغرافیا را درک کرده و درباره جهانی که در آن زندگی می‌کنیم بیشتر بیاموزیم. همانطور که فناوری GIS به پیشرفت خود ادامه می‌دهد، جامعه از نظر جغرافیایی فعال‌تر می‌شود و روز به روز بیشتر مردم به اهمیت جغرافیا و قدرت نقشه‌ها پی می‌برند، کاربردها و امکانات GIS در آینده نامحدود خواهد بود.

برای بهره‌برداری کامل از مزایای GIS و فناوری‌های جغرافیایی مرتبط در حال حاضر و در آینده، مفید است که روش‌های کنونی تفکر مکانی خود را بررسی کنیم و آن‌ها را با دنیای امروز هماهنگ کنیم. به عبارت دیگر، با شناخت و افزایش آگاهی جغرافیایی خود از نحوه ارتباط با محیط محلی و جهانی، می‌توانیم از استفاده و کاربرد GIS بهره بیشتری ببریم.

هدف این فصل افزایش آگاهی جغرافیایی و اصلاح تفکر فضایی ماست. ابتدا، یک تمرین نقشه‌برداری ذهنی ساده برای برجسته کردن دانش جغرافیایی و آگاهی فضایی یا فقدان آن انجام می‌دهیم. سپس، مفاهیم و اصطلاحات اساسی در زمینه سیستم‌های اطلاعات جغرافیایی و جغرافیا به طور کلی شناسایی، تعریف و توضیح داده می‌شود. این فصل با شرح چارچوب‌هایی که به راهنمایی استفاده و کاربرد GIS و توسعه آینده آن کمک می‌کند، به پایان می‌رسد.